خودارضایی کودکان چیست و چطور درمان می شود
خودارضایی یا استمنا یکی از مشکلاتی است که مادران در موردآن نگرانی های زیادی برای کودکان شان دارند و از آنجا که در مورد این موضوع بادیگران نیز صحبت نمی کنند، فشارهای روانی حاصل از آن برایشان زیاد و غیرقابل تحملخواهد شد.
بیشتر بخوانید: خودارضایی کودکان چیست و چطور درمان می شود
شروع کنجکاوی های جنسی
در بین سنین سه تا شش سالگی اولین احساسات جنسی در کودکشروع می شود که در تمامی کودکان وجود دارد به طوری که مایلند اعضای تناسلی خود را ببینندو آن را لمس کنند.
در سال های اول زندگی به علت درک رشد اعضای تناسلی، کودک بهطور طبیعی با دست به جستجو و یافتن دستگاه تناسلی خارجی خود می پردازد. به علاوهدر این سن کودکان در زمینه ی مسائل جنسی کنجکاوی نشان می دهند .
تعارض مرحله آلتی، آخرین و اساسی ترین تعارضی است که کودکباید با آن مواجه شود و با موفقیت آن را حل کند.
مرحله آلتی مرحله ایست که کودکان به کاوش و دستکاری اندامتناسلی خود و دیگران علاقه زیادی نشان می دهند. در این مرحله، لذت از ناحیه تناسلیاز طریق رفتارهایی چون خود ارضایی و خیال پردازی ها حاصل می شود. کودک درباره تولدو اینکه چرا پسرها آلت مردی دارند و دخترها ندارند کنجکاو می شود.
عوامل ایجاد خودارضایی در کودکان
وجود انگل های روده ای
بعضی از کودکان انگل روده ای مثل کرمک دارند. هنگام شب کرمکاز داخل روده به خارج از مقعد حرکت می کند و سبب التهاب و خارش ناحیه مقعد و اطرافدستگاه تناسلی کودکان می شود. کودکان با خارش این ناحیه، سبب تحریک ناحیه تناسلیشده و احساس لذت می کنند که خود می تواند مقدمه ای جهت شروع خود ارضایی باشد.
عفونت های ادراری
کودکان خصوصا دختران، به علت کوتاهی مجرای ادراری، مستعدعفونت های ادراری هستند. عفونت باعث التهاب و احساس سوزش و خارش ناحیه تناسلی میشود و ممکن است کودکان با خاراندن این ناحیه به احساس لذت برسند. تکرار این مسئلهممکن است در کودکان ایجاد خود ارضایی کند.
عدم رعایت بهداشت پس از دفعمدفوع
در کودکان و خصوصا دختران به علت نزدیکی مقعد و قسمت تناسلیدر صورتی که پس از دفع مدفوع، شستشو و نظافت کامل صورت نگیرد، ممکن است باقیماندهمدفوع، دلایل التهاب، سوزش و خارش این ناحیه را فراهم کند.
نوازش های بی مورد و غلط
بعضی از مادران و بزرگترها برای خنده کودکان، شدیدا آنها راقلقلک میدهند. نوازش زیاده از حد ناحیه شکم، ناحیه تناسلی و کشاله ران ها می تواندموجب تحریک ناحیه تناسلی و احساس لذت در کودک شود و زمینه را برای شروع خودارضاییکودک فراهم کند.
مالش دادن بدن
حرکاتی مانند خوابیدن روی شکم و مالیدن خود بر روی زمین یااشیای سخت مانند عروسک، تشک و بالشت در کودکان امری عادی و معمولی است. هر چند اینحرکات بیشتر اتفاقی و جهت سرگرمی و بازی انجام می شود اما در صورت عدم ممانعتوالدین و اصطکاک و مالش افراطی ناحیه تناسلی، کودکان ممکن است به تحریک جنسی برسندو تشویق به تکرار این کار شوند و نهایتا منجر به خودارضایی آنان شود.
دستکاری آلت تناسلی
بعضی از کودکان به صورت ناخودآگاه دست در شلوار خود می کنندو دایما با آلت تناسلی خود بازی می کنند. در صورت عدم پیشگیری والدین از این کار،استمرار و دستکاری مکرر آلت تناسلی توسط کودکان، میتواند باعث تحریک آن ها وخودارضایی شود.
بیماری پوستی و قارچی ناحیهتناسلی
وجود بیماری های پوستی مثل کهیر روی اعضای تناسلی یا وجودناراحتی ها قارچی در ناحیه تناسلی، می تواند ایجاد التهاب و خارش و در صورت عدمدرمان و استمرار، ایجاد خود ارضایی کند.
شست و شوی افراطی ناحیهتناسلی
بعضی از والدین، خصوصا آنهایی که وسواس دارند، ممکن است جهتشست و شوی کودکان در دست شوئی یا حمام، بیش از حد وسواس به خرج دهند. تماس و لمسبیش از حد دست با آلت تناسلی کودکان ممکن است باعث تحریک جنسی آنان شود.
مواجه شدن با صحنه های جنسی
کودکانی که شاهد روابط جنسی والدین هستند یا صحنه هایمستهجن و زشت جنسی را از طریق دیدن فیلم یا تصاویر مشاهده می کنند و همچنینکودکانی که مورد سوء استفاده جنسی توسط کودکان دیگر یا بزرگسالان قرار می گیرند،بیشتر از سایرین مستعد انجام خودارضایی هستند.
محرومیت از محبت والدین
کودکانی که به هر دلیل (طلاق یا غیبت های طولانی والدین درمنزل) دچار کمبود های عاطفی شوند بطور معمول منزوی و تنها خواهند شد. این کودکان،عشق و محبت را در خود جست و جو می کنند و دچار خود دوستی می شوند و برای تسکین وآرامش خود، راهی جست و جو میکنند که یکی از این راه ها می تواند خودارضایی باشد.
کودکان منزوی و تنها
کودکانی که نتوانند با اجتماع ارتباط برقرار کنند یانتوانند با کودکان هم سن و سال خود رابطه دوستی برقرار نمایند و از بازی با دوستانو اسباب بازی های خود به لذت و شادی نرسند یا به نوعی هم بازی ندارند، احساسناکامی و طرد شدگی و سرباری و زائد بودن می کنند و فکر می کنند کسی آن ها را دوستندارد.
برای اینکه این کودکان، رنج ناشی از تنهائی را کاهش دهند بهدنبال راهی جهت کسب لذت بر می آیند که یکی از آسان ترین راه ها، کسب لذت از طریقخود ارضایی است.
کودکان مضطرب
کودکانی که به هر دلیل دچار اضطراب جدائی، اضطراب امتحان،ترس از مدرسه، ترس از جمع و انواع فوبیا و ترس های بیمارگونه می شوند، برای رهاییاز این اضطراب و ترس ها و رفع تسکین آلام خود، ممکن است به خودارضایی روی آورند.
کودکان عصبی
کودکانی که با هر مسئله ای عصبی و ناگهان دچار انفجارهیجانی می شوند، برای رهایی از بار فشار هیجانات، دچار خودارضایی اضطراری می شوند.
تفاوت خود ارضایی در کودکانو بزرگسالان
خود ارضایی در واقع تظاهری از اضطراب، کشمکش روانی و احساسناامنی در کودک است. تمایل به خود ارضایی در بزرگسالان با تمایل به خود ارضایی درکودکان متفاوت است.
خود ارضایی در کودکان غیر ارادی و ناخودآگاه است اما دربزرگسالان امری کاملا ارادی محسوب می شود. یک نوجوان یا جوان با درک ضررهایاحتمالی جسمانی و روانی، این عمل را انجاممی دهد در صورتیکه یک کودک از عواقب عمل خود مطلع نیست.
در واقع آن چه در مورد تفاوت خود ارضایی در کودکان وبزرگسالان مهم است جنبه روانی آن است.
خود ارضایی هم عامل اختلالاست و هم نوعی اختلال
خود ارضایی هم عامل اختلال است و هم اختلالاز زمان طفولیتمسائل جنسی و خود ارضایی توسط والدین مکروه و زشت قلمداد شده و هر فردی پس ازاقدام به آن در خود احساس شرمندگی و گناه عجیبی می کند و شخصیت خود را در هم کوفتهو بی ارزش می بیند. مسلما این افکار منجر به از هم پاشیدگی و تزلزل شخصیت شده وبیماری های روانی ناشی از اضطراب و نگرانی حاصل از تکرار خود ارضایی به فرد آسیبمی زند.
از دیدگاه آسیب شناسی روانی خود ارضایی زمانی به عنواناختلال محسوب می شود که فرد به جای روابط جنسی طبیعی به خود ارضایی روی بیاورد کهاین امر باعث اعتیاد فرد به آن می شود. به بیان دیگر کششی ناخودآگاه و نامرئی فردرا به این عمل وادار می کند به طوری که نمی تواند در مقابل آن مقاومت کند.
عوامل توجه کودک به اعضایتناسلی
خارش و تحریک موضعی در اعضای تناسلی و مقعد به علت ورم،کرمک، تنگی شلوار و نامنظمی محل ختنه و بیماری های پوست در نواحی مذکور که باعثتوجه بیشتر کودک به این نواحی می شود.
گول خوردن و فریفته شدن یا یاد گرفتن خود ارضایی از دیگران.
درمان خودارضایی در کودکان
پیشنهاداتی برای از بین بردن خودارضایی در کودکان
باید وسایلی فراهم شود که کودک بتواند تمام اوقات خود را بهبازی و فعالیت های مورد علاقه اش اختصاص دهد و فرصتی برای بازی با اعضای تناسلی،که تقریبا یک امر شرطی شده است، باقی نماند.
باید از افزودن احساس گناه و تقصیر در کودک خودداری شود.همچنین بهتر است اطلاعاتی به والدین در مورد خود ارضایی و عوارض واقعی آن و تأکیدبر اینکه خود ارضایی باعث اموری چون جنون، کوری و کری و بیماری جسمی کودک نمی شود،نیز ارائه گردد.
بهتر است به کودک یادآور شد که این عمل از نظر اجتماعی،رفتار ناپسندی است، همان طور که انگشت کردن در بینی در انظار عمل پسندیده ای بهشمار نمی رود.
بیشتر بخوانید: آموزش اخلاق به کودکان | ۵ درسی که فرزندان قبل از ۵ سالگی باید یاد بگیرند
دلواپسی بیش از حد و غیرمنطقی والدین، ایجاد احساس گناه وتقصیر در کودک، باعث بر هم خوردن تعادل روانی کودک شده و بر تعداد دفعات خودارضایی می افزاید.
کمبود محبت در خانواده، ناکامی و محرومیت در مدرسه،سرخوردگی و احساس حقارت در اجتماع از علل مهم خود ارضایی هستند.
برای جلوگیری از ابتلا به این اختلال، باید از طریق روش هایروان درمانی سعی شود میزان کودک را کاهش داده و همچنین میزان توانایی او را برایمقابله با مشکلات زندگی افزایش داد.
همچنین مطالعه و جلوگیری از خواندن مجلات و دیدن عکس هایتحریک آمیز، از روش های جلوگیری از ابتلا به این اختلال می باشد.
ورزش کردن هم باعث صرف انرژی روانی و جنسی کودک می شود.
تربیت جنسی کودکان
هنگام ورود به اتاق کودک، در بزنید و او را از حضور خودآگاه کنید.
از کنترل شدید و ایجاد ترس در او نسبت به احساس جنسیبپرهیزید.
محل خواب فرزندان تان را جدا نمایید.
در مواقعی که بچه ها در اتاق با یکدیگر هستند، به بهانه هایمختلف به اتاق آنها رفت و آمد کنید تا بدانند هیچ کجا کاملا امن و خالی از مراقبنیست.
از بدو تولد نوزاد، دختران را به شیوه دخترانه و پسران رابه شیوه پسرانه بزرگ کنید. برای مثال: نوع لباس، اسباب بازی و سایر موارد با توجهبه جنسیت آنان انتخاب شود.
والدین باید سعی کنند در حضور فرزندان، از ابراز احساساتجنسی شدید نسبت به یکدیگر پرهیز کنند.
در این سنین کودکان به مقایسه اندام خود با والدین میپردازند، بنابراین با اندام پوشیده آنها را به حمام ببرید و مسائل بهداشتی مخصوصبه هر جنس را به آنان یاد دهید.
بیشتر بخوانید: کلیشه های جنسیتی در تربیت کودک